ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Πριν πέντε χρόνια, το Σεπτέμβριο του 2012 παρουσιάσθηκε η πλέον αξιόπιστη έρευνα, για την εκτίμηση του μεγέθους της φοροδιαφυγής και της κατανομής της στους διάφορους επαγγελματικούς κλάδους, η οποία έγινε μάλιστα με καινοτόμο μέθοδο που βασίζεται στην ιδέα ότι οι τράπεζες χορηγούν δάνεια με βάση τις εκτιμήσεις τους για το πραγματικό και όχι το δηλωθέν εισόδημα των νοικοκυριών.

Ο έλεγχος στις χορηγήσεις δανείων των τραπεζών προς τους ελεύθερους επαγγελματίες έδειξε πως το 82% του εισοδήματος που είχαν δηλώσει στην εφορία κατευθυνόταν στην αποπληρωμή δόσεων για δάνεια. Σε μερικούς κλάδους όπως (λογιστές, γιατροί, δικηγόροι) το ποσοστό αυτό υπερβαίνει το 100%.

Ο γενικός κανόνας είναι ότι οι τράπεζες δίνουν δάνεια σε ιδιώτες , με κριτήριο το ύψος των δόσεων να μην υπερβαίνει το 30% του εισοδήματός τους. Συνεπώς οι τράπεζες γνώριζαν ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες είχαν κρυφά έσοδα τα οποία έφταναν για την κάλυψη των υποχρεώσεών τους αλλιώς δεν θα έδιναν δάνεια σε νοικοκυριά που πληρώνουν 82 λεπτά για κάθε ευρώ που κερδίζουν σε δόσεις δανείων καθώς κάτι τέτοιο δεν θεωρείται βιώσιμο.

Η έρευνα είχε κάνει εκτίμηση ότι τα εισοδήματα που δεν δηλώθηκαν στην εφορία για το 2009 ανήλθαν σε 28 δις. €. Αν φορολογούνταν με συντελεστή 40% τότε θα κάλυπταν το 31% του ελλείμματος του προϋπολογισμού του 2009 ή το 48% του ελλείμματος του 2008.

Το φαινόμενο της φοροδιαφυγής βέβαια, είναι πανευρωπαϊκό διότι σύμφωνα με στοιχεία του 2013, σε περίπου 1 τρις. € υπολογίζεται η απώλεια εσόδων της ΕΕ, ποσό διπλάσιο από το συνολικό έλλειμμα των κρατών- μελών της. Όσον αφορά την Ελλάδα η έκθεση του ΟΟΣΑ, το 2013 υπολογίζει τη φοροδιαφυγή στο 23,6% του ΑΕΠ έναντι 14,3% στην ΕΕ. Επίσης από την έρευνα που πραγματοποίησε το βρετανικό think tank Institute of Economic Affairs προέκυψε ότι για το 2012 η Ελλάδα ήταν πρώτη στην παραοικονομία (24% του ΑΕΠ) ανάμεσα σε 21 χώρες- μέλη του ΟΟΣΑ.

Συνέπειες της φοροδιαφυγής

Οι βασικές συνέπειες της φοροδιαφυγής είναι τέσσερις:

Ø Τα φορολογικά βάρη κατανέμονται άδικα με αποτέλεσμα τη διαφορετική φορολογική επιβάρυνση φυσικών αλλά και νομικών προσώπων που ουσιαστικά έχουν την ίδια φοροδοτική ικανότητα

Ø Άδικη μεταχείριση επιχειρήσεων που είναι συνεπείς στις φορολογικές τους υποχρεώσεις γιατί καθίστανται λιγότερο ανταγωνιστικές

Ø Μείωση εσόδων για το κράτος με αποτέλεσμα την περιορισμένη δυνατότητα κάλυψης των δαπανών και συγκράτησης του δημοσίου χρέους σε χαμηλά επίπεδα

Ø Μειωμένη αποτελεσματικότητα των οικονομικών μέτρων για την επίτευξη των στόχων της οικονομικής πολιτικής

Τομείς και τρόποι μεγάλης φοροδιαφυγής

Οι κυριότεροι από αυτούς είναι:

• Αφορολόγητο όριο. Οι περισσότεροι ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν ετήσιο εισόδημα στο ύψος του αφορολογήτου ορίου αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο την απόδοση φόρων στο κράτος. Η έκθεση του ΟΟΣΑ αναφέρει ότι η απώλεια φορολογικών εσόδων από τους ελεύθερους επαγγελματίες σε ετήσια βάση ανέρχεται σε 3,23 δισ. ευρώ ή στο 1,75% του ΑΕΠ.

• Εικονικές ταμειακές μηχανές. Κάποιες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν εικονικές ταμειακές μηχανές χωρίς σήμανση από το Υπουργείο Οικονομικών και εκδίδουν αποδείξεις, οι οποίες όμως είναι πλαστές και έτσι δεν μπορούν να υποβληθούν στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) για καταβολή ΦΠΑ και φόρων. Σε πολλές περιπτώσεις που οι έλεγχοι είναι ελλιπείς και ελέγχεται μόνο η έκδοση αποδείξεων χωρίς να ελέγχεται η ταμειακή μηχανή οι επιχειρηματίες δεν πληρώνουν πρόστιμα με αποτέλεσμα να συνεχίζουν να φοροδιαφεύγουν.

• Έκδοση απόδειξης μέσω μηχανών καταγραφής παραγγελιών. Σε πολλά εστιατόρια και καφετέριες χρησιμοποιούνται μικρές μηχανές για την καταγραφή παραγγελιών. Κάποιες από αυτές τις μηχανές έχουν τη δυνατότητα έκδοσης αποδείξεων οι οποίες όμως δεν είναι κανονικές. Έτσι ο πελάτης νομίζει ότι πήρε απόδειξη αλλά ουσιαστικά το κράτος δεν έχει εισπράξει κανένα φόρο.

• Μη έκδοση τιμολογίου ή έκδοση τιμολογίου με ποσό μικρότερο της πραγματικής αμοιβής ή έκδοση από τρίτα πρόσωπα. Ø Με την μη έκδοση τιμολογίου ο ελεύθερος επαγγελματίας δεν αποδίδει τον προβλεπόμενο φόρο προστιθέμενης αξίας στο κράτος με αποτέλεσμα το επιπλέον ποσό του φόρου να το εισπράττει ο ίδιος. Ø Με την έκδοση τιμολογίου με ποσό μικρότερο της πραγματικής αμοιβής ο έμπορος κερδίζει το φόρο που αντιστοιχεί στο επιπλέον ποσό που έλαβε ως αμοιβή για την πώληση των εμπορευμάτων. Ø Κατά την έκδοση τιμολογίου από τρίτα πρόσωπα η διαδικασία είναι η εξής: στη συναλλαγή δύο ατόμων μεσολαβεί τρίτος στον οποίο εκδίδεται το τιμολόγιο πώλησης. Αυτός που πραγματικά αγοράζει (ο δεύτερος) πληρώνει το ποσό. Έτσι ο δεύτερος φοροδιαφεύγει στο ΦΠΑ και στο φόρο εισοδήματος ενώ ο τρίτος εμφανίζει μεγαλύτερα έξοδα για την εταιρεία του και πληρώνει μικρότερο φόρο.

• Υπερτιμολόγηση προϊόντων στις γεωργικές επιχειρήσεις. Οι αγρότες πληρώνουν Φ.Π.Α όταν αγοράζουν ζωοτροφές, λιπάσματα και φάρμακα καθώς και όταν οι χονδρέμποροι αγοράζουν τα προϊόντα τους με τιμολόγια αγοράς. Η επιστροφή του Φ.Π.Α. δίνεται ως αντάλλαγμα της διπλής πληρωμής του συγκεκριμένου φόρου. Η διαδικασία που ακολουθείται για όσους φοροδιαφεύγουν είναι η εξής: ο παραγωγός πουλάει μια ποσότητα προϊόντων στον χονδρέμπορο. Στο τιμολόγιο που εκδίδεται η τιμή πώλησης που αναγράφεται είναι μεγαλύτερη από την πραγματική. Με αυτό τον τρόπο ο παραγωγός εισπράττει μεγαλύτερη επιστροφή φόρου και ο χονδρέμπορος λόγω της υπερτιμολόγησης των προϊόντων που παρέλαβε τα πουλάει ακριβότερα στην αγορά αποκομίζοντας μεγαλύτερα κέρδη.

• Φοροδιαφυγή στα εισοδήματα από ενοίκια: 1) μη κατάθεση μισθωτηρίου συμβολαίου για απόκρυψη εισοδήματος ενοικίασης ακινήτου 2) δήλωση ενοικίου μικρότερου του πραγματικού 3) μη δήλωση δευτερευουσών κατοικιών 4) δήλωση ακινήτων ως κενά ώστε να αποφεύγεται η τεκμαρτή τους φορολόγηση Στην πρώτη περίπτωση τα ακίνητα ενοικιάζονται χωρίς να κατατίθεται στην εφορία το συμβόλαιο μίσθωσης με αποτέλεσμα τα εισοδήματα να μη δηλώνονται και να μην πληρώνονται οι αντίστοιχοι φόροι. Όταν το ποσό του ενοικίου που δηλώνεται είναι μικρότερο του πραγματικού που εισπράττεται, για το επιπλέον ποσό ο ενοικιαστής δεν πληρώνει τον αντίστοιχο φόρο. Στη μη δήλωση δευτερευουσών κατοικιών όπως και στη δήλωση ακινήτων ως κενά ενώ χρησιμοποιούνται ο φορολογούμενος αποκρύπτει το πραγματικό εισόδημα το οποίο διαθέτει για τη συντήρηση των ακινήτων αυτών με αποτέλεσμα να πληρώνει μικρότερο φόρο.

• Διαδοχικές αγοραπωλησίες ακινήτων σε υψηλό τίμημα. Η διαδικασία έχει ως εξής: κάποιος που έχει χρήματα από μη εμφανείς δραστηριότητες (π.χ. 500.000€) και προσπαθεί να τα νομιμοποιήσει αγοράζει ένα ακίνητο από τον πωλητή σε χαμηλή τιμή π.χ. 50.000€. Στη συνέχεια πουλάει το ακίνητο στον ίδιο πωλητή έναντι ποσού 500.000€ και έτσι νομιμοποιεί το κεφάλαιο (500.000€) που αρχικά είχε.

• Εικονικές συναλλαγές με τη χρήση θυγατρικών και υπεράκτιων εταιρειών Διάφοροι επιχειρηματίες που είναι ιδιοκτήτες ομίλων παροχής υπηρεσιών δημιουργούν μικρές θυγατρικές «δορυφορικές εταιρείες», οι οποίες ανήκουν σε συγγενικά τους πρόσωπα ή σε εργαζομένους των επιχειρήσεών τους. Μέσω εικονικών συναλλαγών των εταιρειών του ομίλου και των δορυφορικών εταιρειών δημιουργείται μια οικονομική δραστηριότητα, η οποία εμφανίζει ιδιαίτερα κερδοφόρες τόσο τις επιχειρήσεις του ομίλου όσο και τις δορυφορικές. Οι δορυφορικές εταιρείες λαμβάνουν υπηρεσίες των εταιρειών του ομίλου και στη συνέχεια παρέχουν τις υπηρεσίες σε άλλες εταιρείες του ομίλου σε ιδιαίτερα υψηλές τιμές. Σε άλλες περιπτώσεις αγοράζουν υπερτιμολογημένα προϊόντα από εταιρείες του ομίλου και εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους με έκδοση τραπεζικών επιταγών οι οποίες κατατίθενται από τις εταιρείες του ομίλου σε πιστωτικά ιδρύματα για έκδοση τραπεζικού ή και ομολογιακού δανείου. Με αυτούς τους τρόπους οι επιχειρηματίες μέσω του δικτύου των εταιρειών αυξάνουν την πιστοληπτική τους ικανότητα και αποκτούν τη ρευστότητα που χρειάζονται με τη λήψη τραπεζικών δανείων. Τα κεφάλαια που αντλούν από τις τράπεζες μπορούν να τα εξάγουν σε υπεράκτιες (offshore εταιρείες) για συμμετοχή σε εικονικές αυξήσεις του μετοχικού τους κεφαλαίου. Η offshore εταιρεία είναι η εταιρεία που έχει την έδρα της σε αλλοδαπή χώρα και δραστηριοποιείται σε άλλες χώρες με αποτέλεσμα να έχει ιδιαίτερη φορολογική μεταχείριση.

• Αγορά πολυτελών σκαφών αναψυχής ως επαγγελματικών. Πολλοί επιτήδειοι (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) αγοράζουν πολυτελή σκάφη τα οποία στην συνέχεια εμφανίζονται ως επαγγελματικά. Εκδίδουν αποδείξεις μεγάλης αξίας για την ενοικίασή τους προς ιδιώτες. Η ενοικίαση αφορά ταξίδια και κρουαζιέρες. Όμως τα σκάφη δεν κινούνται ποτέ από το λιμάνι και όλες οι ενοικιάσεις είναι εικονικές. Έτσι μπορούν να δικαιολογηθούν ποσά από μη εμφανείς πηγές.

• Αιτήσεις εταιρειών με υψηλά χρέη για πτώχευση αφού προηγουμένως έχουν εξάγει τα κεφάλαιά τους σε λογαριασμούς θυγατρικών ή εξεχώριων εταιρειών του εξωτερικού. Πολλές εταιρείες με μεγάλα χρέη προς το δημόσιο και πιστωτές υποβάλλουν αίτηση για ένταξη στις διατάξεις του πτωχευτικού κώδικα. Έτσι οι πιστωτές προβαίνουν σε διακανονισμό με αυτές τις εταιρείες για τη διαγραφή μέρους των απαιτήσεών τους και τη διευθέτηση του υπόλοιπου ποσού με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί η υπερχρεωμένη επιχείρηση να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Όμως πριν υποβάλλουν αίτηση για ένταξη στην πτωχευτική διαδικασία μεταφέρουν μεγάλα ποσά στο εξωτερικό συνήθως μέσω εικονικών τιμολογίων παροχής υπηρεσιών σε θυγατρικές εταιρείες του εξωτερικού ή offshore. Έτσι ενώ δηλώνουν αδυναμία εξόφλησης των υποχρεώσεών τους στην πραγματικότητα έχουν πολλά χρήματα στο εξωτερικό.

• Εταιρείες πίεσης (stress companies). Εταιρείες που παρουσιάζουν υψηλή φοροδιαφυγή για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες που προβλέπει ο νόμος προχωρούν στην εικονική τους μεταβίβαση σε νέες εταιρείες με μετοχικό κεφάλαιο πολύ μικρότερο από τις υποχρεώσεις των παλαιών εταιρειών ή προβαίνουν σε αλλαγή της επωνυμίας τους και των νόμιμων εκπροσώπων τους. Έτσι οι πιστωτές αναγκάζονται να δεχτούν μειώσεις ή ακόμα και εξ' ολοκλήρου διαγραφή των απαιτήσεών τους.

• Προμήθεια κερδισμένων δελτίων ΟΠΑΠ και λαχείων. Υπάρχουν περιπτώσεις που φυσικά πρόσωπα προμηθεύονται κερδισμένα λαχεία ή δελτία από υπαλλήλους του ΟΠΑΠ ή ιδιοκτήτες πρακτορείων ΠΡΟΠΟ και τα χρησιμοποιούν για την δικαιολόγηση των τεκμηρίων στις φορολογικές τους δηλώσεις αλλά και εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

• Λαθρεμπόριο τσιγάρων. Μεγάλη φοροδιαφυγή δημιουργείται και από το λαθρεμπόριο τσιγάρων. Αποτέλεσμα είναι το ελληνικό κράτος να χάνει 800 εκατ. ευρώ ετησίως ποσό ιδιαίτερα σημαντικό καθώς αντιστοιχεί τα τρία τελευταία χρόνια στο ειδικό τέλος ακινήτων που επέβαλε η κυβέρνηση και εισπράττεται μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ. Επίσης σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το λαθρεμπόριο καπνού κοστίζει στις χώρες της Ε.Ε. 10δις. ευρώ ετησίως. Κίνδυνοι από το λαθρεμπόριο παρουσιάζονται και στον ίδιο τον κλάδο των καπνοβιομηχανιών καθώς το 19,5% της συνολικής κατανάλωσης στην Ελλάδα αφορά παράνομα τσιγάρα, δηλαδή 1 στα 5 τσιγάρα που καταναλώνονται είναι παράνομα.

• Λαθρεμπόριο καυσίμων. Το πετρέλαιο χρησιμοποιείται για τις ανάγκες της θέρμανσης, της κίνησης αλλά και τον εφοδιασμό των πλοίων. Η διαδικασία του λαθρεμπορίου στα ναυτιλιακά καύσιμα βασίζεται στα λεγόμενα σλέπια δηλαδή τα δεξαμενόπλοια τα οποία φορτώνουν τα ναυτιλιακά καύσιμα από τα διυλιστήρια ,παρουσία τελωνειακών για να τα μεταφέρουν στα πλοία. Οι υπεύθυνοι για τον ανεφοδιασμό των πλοίων, οι οποίοι λαμβάνουν παραγγελίες, εν' αγνοία του πλοιάρχου και του μηχανικού καταθέτουν στο τελωνείο εικονική αίτηση αγοράς και παραλαμβάνουν τις ποσότητες δηλώνοντας ότι προορίζονται αποκλειστικά για τον ανεφοδιασμό των πλοίων. Η ποσότητα όμως δεν καταλήγει στο σύνολό της στο πλοίο αλλά ένα μεγάλο μέρος της πηγαίνει σε αποθήκες όπου το καύσιμο αποχρωματίζεται και διατίθεται λαθρεμπορικά στην αγορά ως πετρέλαιο θέρμανσης τη χειμερινή περίοδο και ως πετρέλαιο κίνησης τη θερινή περίοδο. Με αυτό τον τρόπο προσπαθούν να κερδίσουν οι λαθρέμποροι από την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης με χαμηλό φόρο και μεταπώλησή του ως πετρέλαιο κίνησης έχοντας ως κέρδος λαθρεμπορίου τη φορολογική διαφορά. Όμως αυτό το φαινόμενο τείνει να περιοριστεί με την εξίσωση φόρων για το πετρέλαιο κίνησης και το πετρέλαιο θέρμανσης.

• Παρεμπόριο. Το παρεμπόριο είναι η πώληση εμπορευμάτων χωρίς την απαιτούμενη άδεια ασκήσεως επαγγέλματος καθώς και χωρίς την έκδοση των απαραίτητων παραστατικών. Συνήθως αφορά παρανόμως εισαγόμενα εμπορεύματα τα οποία στη συνέχεια πωλούνται από παράνομους ή μη μετανάστες. Η παράνομη αυτή δραστηριότητα έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο στο λιανικό εμπόριο όσο και στα έσοδα του κράτους. Χαρακτηριστικό είναι ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των επιμελητηρίων ο τζίρος του παραεμπορίου ανέρχεται σε 69 δις ευρώ ετησίως ενώ το κράτος χάνει περισσότερα από 9 δις το χρόνο από τη μη απόδοση ΦΠΑ.

• Κατασκευαστικές εταιρείες. Οι κατασκευαστικές εταιρείες κατά τη διάρκεια της πώλησης δεν εμφανίζουν την πραγματική αξία των ακινήτων αλλά την αντικειμενική δηλαδή την αξία που ορίζει η εφορία για το ακίνητο, η οποία τις περισσότερες φορές είναι μικρότερη της πραγματικής αξίας. Έτσι οι εταιρείες φορολογούνται με μικρότερα κέρδη ενώ οι αγοραστές αποδίδουν μικρότερο τεκμήριο αγοράς και φόρο μεταβίβασης ακινήτου (ΦΜΑ). Όμως τη σημερινή εποχή της οικονομικής κρίσης που πολλά ακίνητα δεν πωλούνται για αρκετούς μήνες, οι εμπορικές αξίες έχουν πέσει κάτω από το επίπεδο των αντικειμενικών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της φοροδιαφυγής στον συγκεκριμένο τομέα.

• Τουριστικές επιχειρήσεις. Στον κλάδο των τουριστικών επιχειρήσεων παρατηρείται η μέθοδος των διπλών συμβολαίων μεταξύ των ξενοδόχων και των τουριστικών επιχειρήσεων του εξωτερικού προκειμένου να εμφανιστούν μικρότερα έσοδα από τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Επίσης υπάρχουν πολλές ιστοσελίδες που νοικιάζουν παράνομα εξοχικές κατοικίες χωρίς να εκδίδεται κανένα παραστατικό ούτε για ΦΠΑ ούτε για φόρο εισοδήματος. Αποτέλεσμα είναι να υπάρχει μεγάλη φοροδιαφυγή και τα διαφυγόντα έσοδα για τον τουρισμό και το Ελληνικό Δημόσιο να ξεπερνούν τα 600εκατ.€.

• Πολυεθνικές επιχειρήσεις. Μεγάλη φοροδιαφυγή παρατηρείται στις πολυεθνικές επιχειρήσεις λόγω της παράνομης εξαγωγής αφορολόγητων κερδών μέσω της τεχνικής transfer pricing. Η τεχνική αυτή λειτουργεί ως εξής: ας υποθέσουμε ότι μια πολυεθνική εταιρεία κατασκευάζει widgets σε κάποια ασιατική χώρα. Το standard cost του κάθε widget είναι 1,50€/widget. Στο κόστος αυτό προστίθενται το κόστος διαφήμισης και marketing, το κόστος logistics και λοιπά κόστη που είναι περίπου 1,50€/widget. Με κόστος 3€/widget η πολυεθνική προμηθεύει τη θυγατρική της στην Ελλάδα, η οποία αναλαμβάνει την πώληση των widgets προς 10€/widget. Στην τιμή πώλησης περιλαμβάνονται και κάποια λειτουργικά και χρηματοοικονομικά κόστη της τάξεως του 15% της τελικής τιμής πώλησης ή 1,50€/widget διαμορφώνοντας το συνολικό κόστος στα 4,50€/widget. Έτσι η πραγματική της κερδοφορία είναι στα 5,5€/widget και για αυτό το ποσό η εταιρεία θα πληρώσει τον ανάλογο φόρο. Όμως οι πολυεθνικές για να μην πληρώσουν καθόλου φόρο στην Ελλάδα τιμολογούν το κάθε widget στα 8€ κατά την εισαγωγή του έτσι ώστε αν προστεθούν και τα λειτουργικά κόστη που είναι περίπου 2€/widget και τα widgets πωληθούν στην αγορά στην τιμή των 10€ να υπάρχει μηδενική κερδοφορία και άρα μηδενική φορολόγηση. Έτσι παρατηρείται το φαινόμενο μια πολυεθνική να πουλάει τα προϊόντα της στη διπλάσια τιμή στην Ελλάδα έχοντας κερδοφορία 2%, ενώ στο σύνολο των δραστηριοτήτων της έχει πάνω από 10% ενοποιημένη κερδοφορία με μέσες τιμές προϊόντων τις μισές από ότι στην Ελλάδα.

• Εμπορικές επιχειρήσεις. Η φοροδιαφυγή στις εμπορικές επιχειρήσεις παρουσιάζεται με τους εξής τρόπους: 1) με την ανακριβή έκδοση φορολογικών στοιχείων που έχει ως συνέπεια την αποφυγή καταβολής των άμεσων φόρων (λόγω μείωσης των ακαθάριστων εσόδων ή αύξησης του κόστους πωληθέντων με σκοπό τη μείωση των κερδών ή την εμφάνιση ζημιών) 2) με την υποτίμηση της αξίας των απογραφέντων ειδών καθώς και με την εμφάνιση αυξημένων ή πλαστών δαπανών που στόχο έχει τη μείωση των φορολογητέων κερδών.

• Φοροδιαφυγή τύπου carousel. Η φοροδιαφυγή τύπου carousel αποτελεί μια σειρά εικονικών συναλλαγών με τελικό αποδέκτη μια εταιρεία, η οποία έχει δημιουργηθεί για να κλείσει σε σύντομο χρονικό διάστημα ώστε να μην αποδώσει το μεγάλο ποσό του φόρου προστιθέμενης αξίας που έχει δημιουργηθεί από τις συναλλαγές. Στηρίζεται στην εισαγωγή προϊόντων ελευθέρων Φ.Π.Α. και στην εικονική μεταπώλησή τους σε άλλους ή στην εξαγωγή τους σε τρίτες χώρες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ελληνική εταιρεία, η οποία προμηθευόταν «εμπορεύματα» από επιχειρήσεις-φαντάσματα οι οποίες δεν είχαν καμία ουσιαστική συναλλακτική δραστηριότητα (εξέδιδαν εικονικά τιμολόγια) και στη συνέχεια τα πωλούσε εκδίδοντας εικονικά τιμολόγια πώλησης σε ελληνικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις της Ε.Ε. Τα εμπορεύματα ωστόσο που προμηθευόταν και στη συνέχεια πωλούσε η ελληνική εταιρεία ήταν εικονικά αφού ουσιαστικά ποτέ δεν τα κατείχε.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΤΡΟΠΟΙ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ

Ø Φοροδιαφυγή που συντελείται με την απόκρυψη εισοδημάτων από δεύτερη ή παράλληλη εργασία καθώς και η απόκρυψη εργασίας ώστε να μη χαθεί το επίδομα ανεργίας (σε περίπτωση που κάποιος είναι άνεργος)

Ø Φοροδιαφυγή στην φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών ειδικά όταν πρόκειται για κινητά περιουσιακά στοιχεία ή χρήματα που μεταβιβάζονται εύκολα χωρίς να απαιτείται πάντοτε η τήρηση κάποιων νομικών διαδικασιών

Ø Φοροδιαφυγή στον φόρο ακίνητης περιουσίας: πραγματοποιείται είτε με την μη υποβολή της δήλωσης ή με την υποβολή δήλωσης με μειωμένη αξία των ακινήτων

Ø Φοροδιαφυγή στον ειδικό φόρο κατανάλωσης οινοπνεύματος: στο αλκοόλ η φοροδιαφυγή συντελείται με την παράνομη εισαγωγή και διάθεση, όπου εκτός από τον ειδικό φόρο δεν καταβάλλεται και ο φόρος πολυτελείας. 

Εναλλακτικές προτάσεις στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής συνέχεια