ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

 Μοιάζει παράδοξο, αλλά η ανεπάρκεια του δικαστικού συστήματος και η αντιφατικότητα του νομικού συστήματος αιτιολογούν ένα σημαντικό τμήμα του υψηλού ποσοστού ανεργίας, ιδιαίτερα μεταξύ του μορφωτικά ανώτερου εργατικού δυναμικού.

Η έλλειψη ευνοϊκής για τις επενδύσεις νομοθεσίας, οι ατέρμονες δικαστικές διαδικασίες, καθώς και η αβεβαιότητα που ανακύπτει από τις αντικρουόμενες δικαστικές αποφάσεις αποτελούν βασικά εμπόδια για τους ξένους επενδυτές, οι οποίοι στερούνται συνήθως των απαραίτητων πολιτικών ή άλλων διασυνδέσεων για να παρακάμψουν τις σκοπέλους του νομικού συστήματος. Η ποιότητα του νομικού συστήματος είναι πολύ πιο σημαντική για την προσέλκυση ξένου κεφαλαίου, σε σύγκριση με την εκπαίδευση, τις υποδομές και το μέγεθος της εγχώριας αγοράς.

Ο νομικός φορμαλισμός και η ελλιπής προστασία των επενδυτών είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για την αύξηση της παραγωγικότητας, επειδή αποτρέπουν τη δημιουργική αναμόχλευση της οικονομίας με τη μεταφορά πόρων προς τους οικονομικούς κλάδους που παρουσιάζουν τις πιο προσοδοφόρες ευκαιρίες. Η ανακατανομή πόρων δεν γίνεται από νέες καινοτόμες επιχειρήσεις, αλλά από τους υπάρχοντες επιχειρηματικούς ομίλους, που μέσα από τη διαπλοκή με τους πολιτικούς και τις σχέσεις «κατανόησης» με τη δικαστική εξουσία παρακάμπτουν τα νομικά εμπόδια και λαμβάνουν τη φτηνότερη χρηματοδότηση. Αυτό οδηγεί σε έλλειψη καινοτομίας, υψηλότερες τιμές (πληθωρισμό) και αγαθά χαμηλότερης ποιότητας.

Η πιο άμεση αρνητική συνέπεια του δυσλειτουργικού δικαστικού συστήματος είναι η μείωση των ιδιωτικών επενδύσεων. Η πλημμελή προστασία των επενδυτών οδηγεί σε ρηχές χρηματιστηριακές αγορές και χαμηλή χρηματοπιστωτική επέκταση από τον τραπεζικό κλάδο. Ως αποτέλεσμα δημιουργείται έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, καθώς οι εταιρείες και οι επενδυτές δανείζονται με υψηλότερο επιτόκιο και με πιο βραχυπρόθεσμα δάνεια, ενώ αναγκάζονται να δώσουν μεγάλες ασφάλειες στους πιστωτές τους.

Αναμόρφωση του αργού, αναχρονιστικού  και άδικου δικανικού συστήματος

Η δικαστική ανεπάρκεια και οι χρονοβόρες διαδικασίες στην απονομή δικαιοσύνης σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με τη διαφθορά και την έλλειψη διαφάνειας. Η ασαφής νομοθεσία και τα παραθυράκια επιτρέπουν στους πολιτικούς και τους δημόσιους λειτουργούς να ληστεύουν το κράτος, χωρίς ούτε καν να φοβούνται ενδεχόμενες ποινές. Η ανικανότητα των πολιτικών να παράγουν ένα ομοιογενές σύνολο νόμων, που δε θα αλλάζει με τον πολιτικό κύκλο διακυβέρνησης, τροφοδοτεί τη διαφθορά.

Δυστυχώς, σπάνια οι κατηγορίες για δωροδοκία καταλήγουν στο δικαστήριο. Και όταν αυτό συμβεί, τα νομικά παραθυράκια, οι παραγραφές και οι ατέρμονες διαδικασίες επιτρέπουν στους διεφθαρμένους υπαλλήλους να αποφύγουν την καταδίκη και τη φυλάκιση. 

Αυτό τροφοδοτεί, με τη σειρά του, την ανομία και το αίσθημα αδικίας που κυριαρχεί στην Ελλάδα και εκμηδενίζει το αστικό-κοινωνικό κεφάλαιο, που είναι το βασικό στοιχείο κάθε σωστά οργανωμένης και άρα οικονομικά ευημερούσας κοινωνίας.

Η δωροδοκία των κυβερνητικών αξιωματούχων, των διοικητικών υπαλλήλων και των δικαστικών δυστυχώς έχει διαμορφώσει στη χώρα μας ένα καθεστώς βαθιά κλεπτοκρατικό. Στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, το μέγεθος της διαφθοράς έχει διαμορφώσει μια διαφορετική και ισοπεδωτική αντίληψη (νοοτροπία) για την εντιμότητα και το δίκαιο.

Στην εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης που προτείνουμε, εστιάζεται ο μεγάλος στόχος για ανατροπή και αποκατάσταση μιας υγιούς σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα στο κράτος και τον πολίτη, που είναι αναγκαίος όρος για την επιτυχία του προγράμματος των οικονομικών και φορολογικών μεταρρυθμίσεων.

Η αδικία και η ανεπάρκεια του δικαστικού συστήματος συνδέονται όχι μόνο με την παραγωγικότητα αλλά και με την οικονομική ανισότητα, αφού επιτρέπουν στους διαπλεκόμενους επιχειρηματίες να διαφεύγουν από το νόμο, εξαγοράζοντας πολιτικούς, συνδικαλιστές, ακόμα και δικαστές.

Ο νομικός φορμαλισμός σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια της δικαιοσύνης όχι μόνο ενισχύει την ανισότητα, αλλά και οδηγεί στη χειρότερη μορφή της που είναι η ανισότητα που προκύπτει από την έλλειψη ίσων ευκαιριών σε όλους τους πολίτες και νέους επιχειρηματίες, που έχουν τις γνώσεις, τη θέληση για δουλειά και τη διάθεση για να ρισκάρουν.

"Στην Ελλάδα ποιος είναι φυλακή; Οι φτωχοί και όσοι δεν έχουν ισχυρές διασυνδέσεις".

Επομένως, η αναμόρφωση του αργού, αναχρονιστικού και άδικου δικανικού συστήματος είναι απαραίτητη τόσο για λόγους αποτελεσματικότητας και ενίσχυσης της παραγωγικότητας, αλλά και για λόγους στοιχειώδους κοινωνικής συνοχής και ισότητας. 

Τόλμη για σύγκρουση με συμφέροντα, κατεστημένες λειτουργίες και συμπεριφορές...συνέχεια