ΤΙΤΑΝ: Άντεξε δύο παγκόσμιους πολέμους και έναν εμφύλιο – Φεύγει από την Ελλάδα μετά από 116 χρόνια λόγω οικονομικής απαξίωσης

Άντεξε δύο παγκοσμίους πολέμους, έναν εμφύλιο και όμως παρέμεινε στην Ελλάδα. Η παρατεταμένη οικονομική κρίση όμως διώχνει μία από τις ελάχιστες ελληνικές πολυεθνικές εταιρίες από την χώρα. Ήταν κοινό μυστικό τα τελευταία χρόνια ότι η ΤΙΤΑΝ εξέταζε την αποχώρησή της από την Ελλάδα και δυστυχώς χθες αργά το βράδυ ο φόβος αυτός επιβεβαιώθηκε.

Η εταιρία ανακοίνωσε ότι μεταφέρει την έδρα της στο Βέλγιο, ενώ η διοίκηση θα ασκείται από την Κύπρο. Χώρες απείρως πιο φιλικές προς την επιχειρηματικότητα και χωρίς το τεράστιο country risk που έχει η Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο ότι η απόφαση αυτή λαμβάνεται μόλις δύο μήνες, μετά την έξοδο της Ελλάδος από το Μνημόνιο και ενώ η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών και των αγορών προς την χώρα αντί να εμπεδώνεται χάνεται.

Η ΤΙΤΑΝ έρχεται να ακολουθήσει το παράδειγμα της Βιοχάλκο, της ΦΑΓΕ και της Coca Cola 3E, που έκαναν ακριβώς το ίδιο. Έφυγαν από την Ελλάδα.

Όπως ανακοινώθηκε, η Titan Cement International προχωρά στην υποβολή προαιρετικής δημόσιας πρότασης προς τους μετόχους της Α.Ε. Τσιμέντων Τιτάν για την ανταλλαγή όλων των κοινών και προνομιούχων μετοχών της εταιρείας με μετοχές της.

Σκοπός της Δημόσιας Πρότασης Ανταλλαγής δεν είναι η απόκτηση του ελέγχου της ΤΙΤΑΝ, αλλά η διευκόλυνση της εισαγωγής της ΤΙΤΑΝ και των θυγατρικών της (εφεξής «Όμιλος ΤΙΤΑΝ») στο Euronext Βρυξελλών μέσω της εισαγωγής προς διαπραγμάτευση όλων των μετοχών της TITAN Cement International στην αγορά κινητών αξιών του Euronext Βρυξελλών.

Μέσω της Δημόσιας Πρότασης Ανταλλαγής επιδιώκεται περαιτέρω η TITAN Cement International να καταστεί η άμεσα μητρική εταιρία της ΤΙΤΑΝ και η απώτατη μητρική εταιρία του Ομίλου ΤΙΤΑΝ, με μετοχική δομή στην οποία όλοι οι μέτοχοι της ΤΙΤΑΝ θα καταστούν μέτοχοι της TITAN Cement International.

Ποια είναι η ΤΙΤΑΝ

Ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ συμπληρώνει εφέτος 116 χρόνια δραστηριότητας, καθώς η μητρική Εταιρία Α.Ε. Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 1902. Η εταιρία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο από το 1912, ο Όμιλος αναπτύσσει σήμερα καθετοποιημένη δραστηριότητα, παραγωγική και εμπορική, σε 13 χώρες. Απασχολεί περισσότερους από 5.432 εργαζομένους (συμπεριλαμβανομένων και των κοινοπραξιών) και έχει κύκλο εργασιών 1,506 δις. ευρώ με βάση τα στοιχεία του 2017.

Σπάνια η ιστορία μιας εταιρίας είναι τόσο άμεσα συνδεδεμένη με την πορεία της χώρας. Η τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ όμως, είναι μια τέτοια περίπτωση που έχει αφήσει την «σφραγίδα» της από τα Οχυρά του Ρούπελ ως τη Γέφυρα Ρίου - Αντίρριου...

Με δουλειά στρωμένη από τον πατέρα τους, τον σταφιδέμπορο, Κανέλλο Κανελλόπουλο, ο Νικόλαος Κανελλόπουλος από το Αίγιο, δεν είχε κανένα λόγο να ανησυχεί για το μέλλον. Η εύφορη γη της Πελοποννήσου με το εμπόριο σταφίδας να κυριαρχεί, δεν άφηνε χωρίς μεροκάματο τους ανθρώπους της που πάσχιζαν καθημερινά να επιβιώσουν.

Όμως, ο Νικόλαος Κανελλόπουλος είχε άλλα σχέδια. Το ημερολόγιο έδειχνε 1902, όταν αποφάσισε με τον Αλ. Ζαχαρίου, τον Ν. Χατζηκυριάκο και τον Λ. Οικονομίδη να δημιουργήσουν την σημερινή εταιρεία Τιτάν.

Πολλοί ήταν οι ντόπιοι που απόρησαν με αυτή τους κίνηση. Όμως, γόνοι καλών και εύπορων οικογενειών όλοι τους, δεν θέλησαν να αρκεστούν στα «έτοιμα» αλλά να πάνε την περιουσία τους ένα βήμα παραπέρα. Με σπουδές Χημείας στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης, έμειναν αργότερα γνωστοί ως ο «Κύκλος της Ζυρίχης» καθώς υπήρξαν ο «πυρήνας» της εκβιομηχάνισης της χώρας.

Για τη δημιουργία της επιχείρησης, συνεισφέρουν ο καθένας από την προσωπική του περιουσία, το ποσό των 200.000 δρχ. Σκοπός ήταν η ίδρυση μιας βιομηχανίας που θα παράγει τσιμέντο, μιας βιομηχανίας που ονομάστηκε «ΤΙΤΑΝ-ΚΥΚΛΩΨ» χάρη στην πλούσια ελληνική μυθολογία. Η ΤΙΤΑΝ απέκτησε την έδρα της στην Ελευσίνα, επειδή εκεί υπήρχαν οι πρώτες ύλες για την παραγωγή τσιμέντου, καθώς και λιμάνι για τον εφοδιασμό άλλων πρώτων υλών και τη διακίνηση ή και την εξαγωγή του προϊόντος. Μόλις 10 χρόνια μετά την ίδρυσή της, το 1912, εισέρχεται στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών.

Η κατανάλωση τσιμέντου το 1919 είχε περιοριστεί στο 1/10 της παραγωγής. Το 1925, όμως αφού προηγήθηκε η σύναψη ενυπόθηκου δανείου «δι΄ ομολογιών» 2,5 εκατ. δρχ. και η ηλεκτρική ενέργεια έδωσε τη θέση της στα λουριά και στις τροχαλίες που κινούσαν ως τότε τα μηχανήματα του εργοστασίου της Ελευσίνας, η παραγωγή έφθασε τις 23.300 τόνους.

Η ΤΙΤΑΝ δίνει «ανάσα ζωής» στη σχεδόν έρημη περιοχή της Ελευσίνας. Η περιοχή ζωντανεύει χάρη στη βιομηχανία και το ίδιο το εργοστάσιο ηλεκτροδοτείται με ιδιοπαραγωγή ρεύματος το 1924 φωτίζοντας τα σκοτεινά βράδια την Ελευσίνα.

Ελληνική «σφραγίδα» στα Οχυρά Ρούπελ

Από τα μέσα της δεκαετίας του 30 ο Τιτάνας άρχισε εξαγωγές στη Βραζιλία και αλλού. Με τσιμέντο Τιτάν, βάσει ειδικής ελβετικής πατέντας, στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα φτιάχτηκαν τότε τα Οχυρά Ρούπελ, συνολικού μήκους 4.251 μέτρων, με τοίχους πάχους 2,5 μέτρων, κατασκευασμένους από οπλισμένο σκυρόδεμα.

Το 1933, η ΤΙΤΑΝ, ξεκινά τις εξαγωγές τσιμέντου εγκαινιάζοντας νέους δρόμους για την εταιρία ενώ το 1937, η ξεκινά γενική ανακαίνιση του εργοστασίου Ελευσίνας με την κατάργηση των κατακόρυφων κλιβάνων και εγκατάσταση περιστροφικών κλιβάνων.

Ο Πόλεμος, η καταστροφή και η αναγέννηση

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος όμως δεν άργησε. Οι δραστηριότητες και οι επενδύσεις ανεστάλησαν, το εργοστάσιο επιτάχθηκε από τους ναζί και το τέλος του πολέμου βρήκε την εταιρεία σχεδόν κατεστραμμένη. Ήταν τόσες οι ζημιές, που η οικογένεια Κανελλόπουλου συζητούσε σοβαρά τη διάλυσή της. Η παραγωγή τσιμέντου το 1945 ήταν μόλις 14.000 τόνοι. Προκρίθηκε τελικά η αναδιοργάνωση, η «ανοικοδόμηση». Η κάλυψη των ολοένα και μεγαλύτερων αναγκών της ελληνικής αγοράς συνοδεύθηκε με εξαγωγές, κυρίως σε χώρες της Μέσης Ανατολής. Ο εκσυγχρονισμός κορυφώνεται στα μέσα της δεκαετίας του '50, όταν στη μονάδα της Ελευσίνας τοποθετήθηκαν -για πρώτη φορά στην Ελλάδα- ηλεκτροστατικά φίλτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, στα πλαίσια μιας πολιτικής διαχείρισης του περιβάλλοντος που αρκετά χρόνια μετά θα κατέληγε σε υψηλές εθνικές και διεθνείς βραβεύσεις.

Μεταξύ των ετών 1951-1957 η παραγωγή του εργοστασίου Ελευσίνας αυξάνεται κατακόρυφα, με συνεχή διεύρυνση των εξαγωγών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν πλέον το 52% των πωλήσεων του ΤΙΤΑΝΑ και το 50% περίπου των συνολικών ελληνικών εξαγωγών τσιμέντου. Έτσι αρχίζει να παράγεται και να διατίθεται στο εσωτερικό και στο εξωτερικό και λευκό τσιμέντο. Τα χρόνια που ακολουθούν η πορεία της ΤΙΤΑΝ είναι σταθερά ανοδική. Το 1962, εγκαινιάζεται το δεύτερο εργοστάσιο της εταιρίας στη Νέα Ευκαρπία Θεσσαλονίκης και το 1968, το τρίτο εργοστάσιο στο Δρέπανο Αχαΐας. Λίγο αργότερα, το 1976, λειτουργεί τέταρτο εργοστάσιο στο Καμάρι Βοιωτίας.

Η καλπάζουσα πορεία της ΤΙΤΑΝ είναι και ο λόγος που το 1980 βρίσκεται στη 2η θέση του πίνακα των μεγαλύτερων εξαγωγικών βιομηχανιών της Ελλάδας. Το 1985 πραγματοποιούνται για πρώτη φορά εξαγωγές στις ΗΠΑ και το 1988 ιδρύεται σταθμός διανομής τσιμέντου στις ΗΠΑ (Port Newark, New Jersey). Η πορεία του εγχώριου ΤΙΤΑΝΑ θυμίζει στη συνέχεια μια επιτυχημένη πολυεθνική καθώς την περίοδο 1989-1994 ιδρύονται σταθμοί διανομής στη Δυτική Ευρώπη: Βενετία - Ιταλία, Μασσαλία - Γαλλία, Hull - Ηνωμένο Βασίλειο.

Το 1992 αποκτάται ο έλεγχος τσιμεντοβιομηχανίας στις ΗΠΑ (Roanoke) ενώ το 1998, ο όμιλος εξαγοράζει την πλειοψηφία των μετοχών της εταιρίας Plevenski Cement στη Βουλγαρία και της εταιρίας Cementarnica Usje στη FYROM και το 1999 την πλειοψηφία των μετοχών της αιγυπτιακής εταιρίας Beni Suef Cement (Κοινοπραξία TITAN - LAFARGE) και λειτουργία νέου σταθμού στη Σάφαγκα της Αιγύπτου.

Του Θανάση Παπαδή

Από NEWSIT