Εναλλακτικό σχολείο
Διαπιστωμένα το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα με τη μορφή που έχει σήμερα δεν εκφράζει το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων καθώς οι σκοποί της εκπαίδευσης δεν επιτυγχάνονται μέσω αυτού του συστήματος. Αυτό που επιβάλλεται να αλλάξει είναι η μορφή του καθώς και το υπάρχον εξεταστικό σύστημα όπως επίσης και η σχέση που συνδέει το σχολείο με την αγορά εργασίας.
Η νομική μορφή του «σχολείου» ως υπηρεσίας, έχει τα χαρακτηριστικά που συγκροτούν την έννοια της δημόσιας υπηρεσίας, τόσο υπό την οργανική όσο και υπό την λειτουργική της έννοια.
Η διοίκηση, όπως είναι γνωστό, είναι φορέας, δημόσιας εξουσίας. Οι υπηρεσίες της δημόσιας εκπαίδευσης είναι διοικητικές υπηρεσίες άμεσων παροχών. Το «σχολείο» ως δημόσια υπηρεσία έχει ως σκοπό την παροχή αγαθών ή υπηρεσιών προκειμένου να ικανοποιήσει τις βασικές ανάγκες των διοικούμενων (εκπαίδευση). Επιπλέον, το «σχολείο» ως δημόσια υπηρεσία εφαρμόζει τους κανόνες του διοικητικού δικαίου και πραγματοποιεί τους σκοπούς του με άσκηση δημοσίας εξουσίας
Το σχολείο που έχει επεξεργαστεί και περιγράφει η εναλλακτική μας πρόταση διακυβέρνησης:
- εισακούει τον παλμό της σύγχρονης εποχής,
- θέλει και μπορεί να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες που δημιουργούνται στην κοινωνία της γνώσης και της πληροφορίας,
- δεν φοβάται να πειραματιστεί σε νέα εργαλεία και νέα περιβάλλοντα μάθησης,
- εφοδιάζει όχι μόνο τους μαθητές αλλά και τους εκπαιδευτικούς με γνώσεις και ικανότητες να ανταποκριθούν στους στόχους που θα θέσουν,
- έχει πραγματικό σκοπό (και δεν αποτελεί απλά απόσπασμα σε κάποιο Σύνταγμα) την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των μαθητών, την ανάπτυξη συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους, υπεύθυνους και δημιουργικούς ανθρώπους.
- προσφέρει πρόγραμμα σπουδών πολύ πιο ανατρεπτικό και διαφορετικό από τα προγράμματα που ισχύουν. Αντί να ακολουθείται συγκεκριμένη μέθοδος διδασκαλίας βασισμένη σε συγκεκριμένες φιλοσοφικές κατευθύνσεις, υπάρχει ευρύ φάσμα φιλοσοφιών και μεθόδων διδασκαλίας οι οποίες μπορούν ανά πάσα στιγμή να χρησιμοποιηθούν και να υιοθετηθούν από το διδάσκοντα.
Το σχολείο αυτό έχει διαφορετική δομή και τρόπο διδασκαλίας σε σχέση με τα υπάρχοντα σήμερα σχολεία, καθώς δίνει βάση στην ελεύθερη ανάπτυξη του παιδιού μέσα από δημιουργικές μεθόδους εκμάθησης.
Πιο συγκεκριμένα, κατά την προσχολική ηλικία το παιδί μαθαίνει να χρησιμοποιεί τις αισθήσεις του, ενθαρρύνεται να πειραματίζεται ενώ παράλληλα του δίνεται η ευκαιρία να έρθει σε επαφή με τη φύση. Επίσης, δίνεται μεγάλη σημασία στο παιχνίδι, στις χειροτεχνίες καθώς και στην ανάγνωση και δραματοποίηση των παραμυθιών. Όλα αυτά βοηθούν το παιδί να αναπτύσσεται φυσιολογικά και κοινωνικά, να νοιώθει ασφάλεια και ηρεμία μέσα στο σχολικό περιβάλλον που περνάει αρκετές από τις ώρες της ημέρας του. Όταν τα παιδιά φτάσουν στην ηλικία των έξη ετών έρχονται σε επαφή με το δάσκαλο, ο οποίος θα τα καθοδηγήσει για τα επόμενα πέντε χρόνια της εκπαίδευσής τους. Η διδασκαλία έχει περάσει στο δεύτερο στάδιο και έχει ως στόχο να αναπτύξει τη φαντασία του παιδιού και τις καλλιτεχνικές του ιδιότητες. Παράλληλα τα παιδιά μαθαίνουν να έχουν σεβασμό στο περιβάλλον και στους συνανθρώπους τους. Τα μαθήματα που διδάσκονται σε αυτό το δεύτερο στάδιο είναι τα βασικά, όπως Γλώσσα, Ιστορία, Θρησκευτικά, Μαθηματικά, Φυσική και Χημεία, αλλά παράλληλα διδάσκονται «Ευρυθμία» και πολλές πρακτικές τέχνες. Κατά την ηλικία των ένδεκα ετών μέχρι δέκα επτά η εκπαίδευση αυτή έχει ως στόχο της να αναπτύξει στα παιδιά την κριτική σκέψη και το ερευνητικό πνεύμα, ενώ παράλληλα τα παιδιά ενθαρρύνονται να «εξερευνήσουν ιδέες που θα μπορούσαν να τους οδηγήσουν σε ιδεώδη.
Για να κατακτήσουμε το εναλλακτικό σχολείο και να πρωταγωνιστήσουμε στην νέα εποχή Παιδείας, η εναλλακτική μας πρόταση διακυβέρνησης έχει αιχμή του δόρατος τις παρακάτω καινοτομίες:
Α) Δημιουργία Οργανισμού Παιδείας σε κάθε Δήμο με παράλληλη κατάργηση όλων των Περιφερειακών Διευθύνσεων Παιδείας. Ο Οργανισμός αυτός επιμερίζεται σε έξη τομείς α) Διοικητικού, β) Σπουδών, γ) Κατάρτισης, δ) Σχολικών Δράσεων, ε) Πρόσθετης Στήριξης και στ) Αξιολόγησης-Ανάπτυξης, έχει Διοικητικό Συμβούλιο και Διευθύνοντα Σύμβουλο στα πρότυπα των Ανωνύμων Εταιρειών, λειτουργεί δε με αυτοτέλεια και αυτονομία σε σχέση με το Δημοτικό Συμβούλιο και σε οριζόντια διασύνδεση μαζί του.
Β) Καταργείται η οργανική θέση κάθε εκπαιδευτικού. Οι εκπαιδευτικοί όλων των σχολικών βαθμίδων, τίθενται στη διάθεση του Οργανισμού Παιδείας του κάθε Δήμου στον οποίο υπηρετούσαν τα πέντε τελευταία χρόνια. Οι υπόλοιποι επιλέγουν τον Δήμο στον οποίο επιθυμούν να υπηρετήσουν.
Γ) Δίνεται τέλος στην μονιμότητα των εκπαιδευτικών χωρίς την παραμικρή απόλυση.
Δ) Αποκαθίσταται η σχέση επάγγελμα-λειτούργημα του εκπαιδευτικού με την αρμοδιότητα της ουσιαστικής βαθμολόγησης των επιδόσεων των μαθητών. Όλοι οι μαθητές προάγονται ακόμα και με 01. Η βαθμολόγηση γίνεται στη Μέση Εκπαίδευση από το 20 προς το 01 και όχι από το 08 προς το 20, ενώ στο Δημοτικό υπάρχει μόνο χαρακτηρισμός φοίτησης. Ο απολυτήριος τίτλος των υποχρεωτικών σπουδών του κάθε μαθητή/τριας έχει βαθμό τον μέσο όρο όλων των βαθμών της φοίτησης του. Μόνο οι γονείς του μαθητή/τριας μπορούν να ζητήσουν να παραμείνει ο μαθητής/τρια στην ίδια τάξη.
Ε) Σταματούν άμεσα οι πανελλήνιες εξετάσεις εισαγωγής στα Πανεπιστήμια. Κάθε Πανεπιστημιακή Σχολή δέχεται αιτήσεις για φοίτηση θέτοντας κριτήρια εισαγωγής και αποφασίζει για το πόσες και ποιες από αυτές θα γίνουν δεκτές.
Στ) Σταματούν άμεσα να λειτουργούν οι σχολές του ΟΑΕΔ ενώ παράλληλα δημιουργούνται Δημόσια και Ιδιωτικά Κέντρα Κατάρτισης σε κάθε Δήμο, τα οποία πιστοποιούν τις επαγγελματικές ικανότητες μετά από διετή φοίτηση σε αυτά, αποφοίτων της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, παραχωρώντας επαγγελματικά δικαιώματα.
Ζ) Δημιουργία Εθνικού Οργανισμού Ανωτάτης Παιδείας με παραρτήματα σε κάθε Περιφέρεια. Ταυτόχρονα σε κάθε Περιφέρεια της χώρας δημιουργούνται οικοσυστήματα Πανεπιστημίων, Ερευνητικών Κέντρων, Γραφείων Καινοτομίας και Χώρων Επιχειρηματικής Στέγασης. Όλοι οι υπάρχοντες ερευνητικοί φορείς μεταφέρονται σε αυτά τα οικοσυστήματα. Την διαχείρηση των οικοσυστημάτων αυτών αναλαμβάνει ο Εθνικός Οργανισμός Ανωτάτης Παιδείας, ο οποίος προχωρά στον εξορθολογισμό των Πανεπιστημιακών Σχολών καθώς και στην επαναξιολόγηση κάθε Πανεπιστημιακής Έδρας, αναλαμβάνοντας την πλήρη εποπτεία, σχεδίαση και ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Καταργείται η Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας. Ο Εθνικός Οργανισμός Ανωτάτης Παιδείας έχει αυτοτέλεια και αυτονομία σε σχέση με το Υπουργείο Παιδείας και λειτουργεί σε οριζόντια διασύνδεση μαζί του.
Η) Το Ενιαίο, ανά τη χώρα, της εκπαιδευτικής διαδικασίας προγραμματίζεται, εκφέρεται, εποπτεύεται και αξιολογείται από κανονιστικές διατάξεις του Υπουργείου Παιδείας. Το Υπουργείο Παιδείας μετατρέπεται σε στρατηγείο χάραξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής.
Στην εναλλακτική μας πρόταση διακυβέρνησης οραματιζόμαστε μια Παιδεία που µπορεί να λειτουργήσει ως µοχλός αφύπνισης, ως πηγή διαφωτισµού και ως µόνιµη ασφαλιστική δικλίδα για αποφυγή κάθε κρίσης.