Εναλλακτικό οικονομικό μοντέλο

 Από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης, την ευρύτατη διαβούλευση και με βάση τους ανωτέρω στρατηγικούς στόχους, προσδιορίζονται οι παρακάτω πέντε θεματικές προτεραιότητες, οι οποίες εξειδικεύουν τη στρατηγική στόχευση της εναλλακτικής μας πρότασης και προωθούν την επίτευξη του αναπτυξιακού οράματος:

• Επένδυση στον παραγωγικό τομέα της οικονομίας
• Κοινωνία της γνώσης και καινοτομία
• Απασχόληση και Κοινωνική Συνοχή
• Θεσμικό Περιβάλλον
• Ελκυστικότητα της Ελλάδας και των Περιφερειών, ως τόπου επενδύσεων, εργασίας και διαβίωσης.

Κεντρικό στοιχείο της αναπτυξιακής στρατηγικής αποτελεί η περιφερειακή διάσταση και εξειδίκευση των αναπτυξιακών παρεμβάσεων. Η ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών Περιφερειών είναι εξέχουσας σημασίας για τη χώρα, για την επίτευξη της οποίας απαιτούνται σημαντικές διαρθρωτικές παρεμβάσεις στην οικονομία κάθε Περιφέρειας.

Το μέλλον κάθε ελληνικής Περιφέρειας εξαρτάται από την ανταγωνιστικότητα του παραγωγικού ιστού της η οποία συνδέεται άμεσα με τις επενδύσεις σε κλάδους παραγωγής που είναι εκτεθειμένοι στον εθνικό και διεθνή ανταγωνισμό. Η προσαρμογή των αγορών εργασίας και προϊόντων και η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της δημόσιας διοίκησης θα συνεισφέρουν στη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης, την αύξηση της παραγωγικότητας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της οικονομίας των Περιφερειών της χώρας.

Ειδικότερα, η αύξηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας σε προϊόντα και υπηρεσίες που ανταγωνίζονται στη διεθνή αγορά ή διαθέτουν βάσιμες μελλοντικές προοπτικές, συντελεί στην ισχυροποίηση της βάσης ανάπτυξης κάθε Περιφέρειας με πολλαπλασιαστικές επιδράσεις στο παραγόμενο προϊόν, το εισόδημα και την απασχόληση.

Η στρατηγική περιφερειακής ανάπτυξης εστιάζει στη διαμόρφωση ευρύτερων και ανταγωνιστικότερων χωρικών ενοτήτων, με την εφαρμογή προσαρμοσμένης αναπτυξιακής στρατηγικής και τη δημιουργία ενός μικρού αριθμού ανταγωνιστικών πόλων ανάπτυξης σε αυτές.

Η στρατηγική ανάπτυξης της χώρας ολοκληρώνεται με τη χωρική της διάσταση, με την εισαγωγή στον προβληματισμό συγκεκριμένων στοιχείων που προκύπτουν από τη θεώρηση της γεωγραφικής - φυσικής διάστασης του χώρου. Η εξισορροπημένη και αειφόρος χωρική ανάπτυξη φιλοδοξεί να ικανοποιήσει, ταυτόχρονα, στόχους που συνδέονται άρρηκτα με την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Αποσκοπεί στον εμπλουτισμό του προβληματισμού που συνάγεται από τη περιφερειακή και θεματική θεώρηση με πρόσθετα στοιχεία τα οποία θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση προτεραιοτήτων και ιεραρχήσή τους καθώς και στην εξειδίκευση δράσεων των συγκεκριμένων πολιτικών που με τον τρόπο αυτό θα καταστούν αποτελεσματικότερες.

Επίσης μέσα από τον εξειδικευμένο προβληματισμό της χωρικής διάστασης μπορούν να συναχθούν συμπεράσματα ιδιαίτερα χρήσιμα για την αντιμετώπιση με ολοκληρωμένο τρόπο των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα χωρικά σύνολα.

Επισημαίνονται τρεις στόχοι άμεσα συνδεδεμένοι με το χώρο, οι οποίοι και προσδιορίζουν το περιεχόμενο της χωρικής ανάπτυξης:

Α) η ανάπτυξη ενός ισόρροπου και πολυκεντρικού αστικού συστήματος και μιας νέας σχέσης πόλης - υπαίθρου,

Β)η εξασφάλιση της ισότητας πρόσβασης στις υποδομές και στη γνώση, καθώς και

Γ)η αειφόρος ανάπτυξη και ορθολογική διαχείριση και προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.

Έτσι αναδεικνύονται πέντε χωρικές προτεραιότητες:

• η βιώσιμη αστική ανάπτυξη,
• η ανάπτυξη των ορεινών περιοχών,
• η ανάπτυξη των νησιωτικών περιοχών,
• η ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών και των περιοχών που συνδέονται με την αλιεία,
• η διασυνοριακή, διακρατική και διαπεριφερειακή συνεργασία.

Θεματικές προτεραιότητες της αναπτυξιακής στρατηγικής

Επένδυση στον παραγωγικό τομέα της οικονομίας

Γενικός στόχος 1:

Η αύξηση των παραγωγικών επενδύσεων και των εισροών Ξένων Άμεσων Επενδύσεων.

Ο γενικός στόχος εστιάζει στη στοχευμένη προσέλκυση επενδυτών και θα επιτευχθεί μέσω της υποστήριξης παραγωγικών επενδύσεων που συμβάλλουν στην αύξηση των εξαγωγών και στη μείωση της εισαγωγικής διείσδυσης, της διασύνδεσης με διεθνή ολοκληρωμένα συστήματα παραγωγής, της εγκατάστασης μόνιμων συνεργασιών ελληνικών και διεθνών επιχειρήσεων. Επιπλέον ο στόχος θα προωθηθεί μέσω της αναβάθμισης των επιχειρήσεων προς δραστηριότητες υψηλότερης προστιθέμενης αξίας, των επενδύσεων σε τομείς υψηλής τεχνολογίας με αυξημένες απαιτήσεις σε επιστημονικό δυναμικό, του προσανατολισμού στις διεθνείς αγορές (ΝΑ Ευρώπης, Μεσογείου, Παρευξείνιων χωρών, κλπ) καθώς και της δημιουργίας δυνατοτήτων αυτόνομης δραστηριοποίησης των Περιφερειών για την προσέλκυση ξένων επενδυτών.

Γενικός στόχος 2:

Η ανάπτυξη βιώσιμης επιχειρηματικής πρωτοβουλίας.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω:

• στην τόνωση της προδιάθεσης για επιχειρηματικότητα
• στη μετατόπιση από την επιχειρηματικότητα ανάγκης στην εταιρική επιχειρηματικότητα υψηλών δυνατοτήτων
• στη στήριξη της καινοτομικής επιχειρηματικότητας σε τομείς με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα
• στην προώθηση της επιχειρηματικής διάστασης στην προστασία και διαχείριση του Περιβάλλοντος

Γενικός στόχος 3 :

Η αύξηση της ζήτησης και η γενική ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της χώρας και των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω:

• στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου σε όλη την Ελληνική επικράτεια και στη μείωση της εποχικότητας
• στη διεθνή προβολή της χώρας ως ασφαλούς και ελκυστικού τουριστικού προορισμού

Γενικός στόχος 4 :

Η προβολή της χώρας στη διεθνή κοινότητα και στις αγορές στόχου ως γεωστρατηγικής πύλης εισόδου στην ΕΕ και χώρος ανάπτυξης διεθνούς επιχειρηματικότητας.

Ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί καταρχήν μέσω του εντοπισμού και της ανάδειξης τομέων της οικονομίας με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης, που θα αξιοποιήσουν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας ως πύλης πρόσβασης προς και από την ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης και θα προσελκύσουν ξένες επενδύσεις στη χώρα. Περαιτέρω, προτεραιότητα θα δοθεί στη διαμόρφωση ελκυστικού πακέτου για επενδυτές, μέσω της ανάπτυξης δικτυώσεων, υποδομών στήριξης της επιχειρηματικότητας, στη δημιουργία δυνατοτήτων δραστηριοποίησης των περιφερειών με γνώμονα τα στοιχεία ελκυστικότητας αυτών και μέτρων που θα υποστηρίξουν την εδραίωση της χώρας ως διεθνούς επιχειρηματικού και οικονομικού κέντρου. Στο πλαίσιο αυτό έμφαση θα δοθεί και στην ανάπτυξη νέου συστήματος στοχευμένης προβολής ευκαιριών επενδύσεων μέσω διεθνών και περιφερειακών διαύλων επικοινωνίας προς ξένους δυνητικούς επενδυτές (π.χ. one stop investment agencies).

Κοιωνία της γνώσης και καινοτομία

Γενικός στόχος 5 :

Η βελτίωση της ποιότητας και της έντασης των επενδύσεων στο ανθρώπινο κεφάλαιο για την αναβάθμιση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στην επένδυση στο μέλλον - βελτίωση του επιπέδου των βασικών δεξιοτήτων όλων
• στις μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα ώστε η Δια Βίου Μάθηση να καταστεί πραγματικότητα για όλους
• στην αύξηση της ποιότητας και της ελκυστικότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης,

Γενικός στόχος 6 :

Η ενίσχυση της Έρευνας, Τεχνολογίας και η προώθηση της Καινοτομίας σε όλους τους κλάδους ως βασικού παράγοντα αναδιάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας και μετάβασης στην οικονομία της γνώσης.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στην παραγωγή νέας γνώσης σε τομείς προτεραιότητας που ενδιαφέρουν τον παραγωγικό ιστό της χώρας και υπηρετούν ασκούμενες πολιτικές σε διάφορους τομείς
• στη μετατροπή της γνώσης σε καινοτομικά προϊόντα, διαδικασίες και υπηρεσίες και στην υποβοήθηση της μεταφοράς τεχνολογίας - τεχνογνωσίας προς τις επιχειρήσεις και ειδικότερα τις ΜΜΕ
• στην προώθηση της εξωστρέφειας μέσω της ευρωπαϊκής και διεθνούς συνεργασίας στον τομέα της ΕΤΑ
• στην οριζόντια δράση για το ανθρώπινο δυναμικό στον τομέα της έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας

Γενικός στόχος 7 :

Η ψηφιακή σύγκλιση της χώρας με την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ).

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στη βελτίωση της παραγωγικότητας μέσω της χρήσης των ΤΠΕ και νέων δεξιοτήτων
• στη βελτίωση της ποιότητας ζωής με τη χρήση των ΤΠΕ. Η «βελτίωση της παραγωγικότητας μέσω της χρήσης των ΤΠΕ» εστιάζει στη χρήση ΤΠΕ και στην παροχή ψηφιακών υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις, στην ενίσχυση της συμβολής του κλάδου ΤΠΕ στην ελληνική οικονομία, στην προώθηση της επιχειρηματικότητας σε τομείς που αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες, στην περαιτέρω προώθηση ενός σύγχρονου περιβάλλοντος ηλεκτρονικών και ευρυζωνικών υποδομών που θα βελτιώσει σημαντικά την «δικτυακή ετοιμότητα» της χώρας, αλλά και σε θεσμικές παρεμβάσεις που θα επιταχύνουν τη μετάβαση στην ψηφιακή ευρυεκπομπή. Η «βελτίωση της ποιότητας ζωής αξιοποιώντας ΤΠΕ» εστιάζει στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και ηλεκτρονικών επικοινωνιών σε τομείς που βελτιώνουν την καθημερινή ζωή των πολιτών ενισχύοντας παράλληλα την ισότιμη πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες, στην ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών εξυπηρέτησης των πολιτών, στην προώθηση της πρόσβασης των πολιτών σε ευρυζωνικές και καινοτόμες υπηρεσίες

Απασχόληση και κοινωνική συνοχή

Γενικός στόχος 8 :

Ενίσχυση της προσαρμοστικότητας των εργαζόμενων και των επιχειρήσεων. Αφορά στη σταδιακή αύξηση της συμμετοχής σε ενέργειες εκπαίδευσης και κατάρτισης, από τα σημερινά χαμηλά επίπεδα σε αυτά του Κοινοτικού μέσου όρου, έτσι ώστε τα άτομα να εφοδιάζονται με τις δεξιότητες και ικανότητες που απαιτούνται για να ανταπεξέρχονται στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς εργασίας και παράλληλα, να βελτιώνεται η ποιότητα και η παραγωγικότητα της εργασίας.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω:

• στην εφαρμογή του Εθνικού Συστήματος Σύνδεσης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την Απασχόληση (ΕΣΣΕΕΚΑ)
• στη βελτίωση της ποιότητας και της παραγωγικότητας της εργασίας
• στην ενίσχυση της προσαρμοστικότητας των επιχειρήσεων

Γενικός στόχος 9 :

Διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση. Αφορά στη δημιουργία περισσότερων και ποιοτικότερων θέσεων απασχόλησης προσβάσιμων σε όλους.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στη διεύρυνση, αναδιοργάνωση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ενεργητικών πολιτικών στην αγορά εργασίας · στην ενίσχυση της απασχόλησης των γυναικών και προώθηση της ισότιμης πρόσβασης και εξέλιξής τους στην αγορά εργασίας
• στην ενίσχυση της απασχόλησης των νέων
• στον εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση των δομών και των συστημάτων της αγοράς εργασίας για την εξυπηρέτηση του πολίτη
• στην καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και της μη καταγεγραμμένης ανεργίας
• στην ανάπτυξη μέτρων για την ενεργό γήρανση του εργατικού δυναμικού
• στη συστηματική καταγραφή και πρόβλεψη των αλλαγών που επέρχονται στις τοπικές αγορές εργασίας

Γενικός στόχος 10 :

Προώθηση της Κοινωνικής Ενσωμάτωσης. Στόχος είναι η διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης όλων στην αγορά εργασίας και η πρόληψη των φαινομένων περιθωριοποίησης και αποκλεισμού.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στην πρόληψη και αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού ευπαθών ομάδων του πληθυσμού
• στην ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας και της επιχειρηματικής δραστηριότητας ευάλωτων κοινωνικά ομάδων
• στην ενίσχυση του αποκεντρωμένου δικτύου Κοινωνικών Υποστηρικτικών Υπηρεσιών και των δομών πρωτοβάθμιας Κοινωνικής Φροντίδας
• στην προώθηση της ομαλής ενσωμάτωσης των μεταναστών στην ελληνική αγορά εργασίας

Γενικός στόχος 11 :

Η δημιουργία ενός αποδοτικού και οικονομικά βιώσιμου συστήματος Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στην προστασία της Δημόσιας Υγείας και Ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας
• στη βελτίωση της ανταποδοτικότητας του υγειονομικού συστήματος
• στην ολοκληρωμένη Ανάπτυξη της Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
• στην ολοκλήρωση της Μεταρρύθμισης του Τομέα Ψυχικής Υγείας

Γενικός στόχος 12 :

Η ανάδειξη του οικονομικού, κοινωνικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα των θεμάτων ισότητας των φύλων, με την άμεση σύνδεσή τους με τις κυρίαρχες εθνικές πολιτικές προτεραιότητες (ανάπτυξη - απασχόληση - κοινωνική συνοχή).

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στη λήψη εξειδικευμένων - στοχευμένων μέτρων αρωγής των γυναικών («θετικές δράσεις»)
• στην αποτελεσματικότερη προσαρμογή της διάστασης του φύλου στις τομεακές και περιφερειακές πολιτικές όλων των προτεραιοτήτων του ΕΣΠΑ (gender mainstreaming)

Θεσμικό περιβάλλον

Γενικός στόχος 13 :

Η βελτίωση της ποιότητας των δημόσιων πολιτικών και η αποτελεσματική εφαρμογή τους για τη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δράσης και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω:

• στη βελτίωση της ποιότητας των δημόσιων πολιτικών και ενίσχυση της ανοιχτής διοίκησης
• στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου ρύθμισης της δημόσιας δράσης και των δομών και διαδικασιών λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών
• στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης
• στη δημιουργία προϋποθέσεων επιτυχούς εισαγωγής της διοικητικής αλλαγής

Ελκυστικότητα της Ελλάδας και των Περιφερειών ως τόπου επενδύσεων εργασίας και διαβίωσης.

Γενικός στόχος 14:

Η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός των φυσικών υποδομών και των συναφών υπηρεσιών του συστήματος μεταφορών της χώρας.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω:

• στην αντιμετώπιση των ασυνεχειών στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών
• στην ανάπτυξη συνδυασμένων μεταφορών και την ενίσχυση της διατροπικότητας του συστήματος μεταφορών
• στη σύνδεση των περιοχών της χώρας με τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών
• στην ανάπτυξη και επέκταση των αστικών μεταφορών
• στην αναβάθμιση υποδομών
• στην προώθηση θεσμικών και οργανωτικών παρεμβάσεων

Γενικός στόχος 15:

Η ενίσχυση της συμβολής του ενεργειακού τομέα στην ανταγωνιστικότητα, την εξωστρέφεια και την αειφόρο ανάπτυξη της χώρας

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω σε τρεις ειδικούς, αλληλοσυνδεόμενους, στόχους:

• στην ενίσχυση του γεωστρατηγικού ρόλου της χώρας στον ενεργειακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής,
• στη μείωση της εξάρτησης της χώρας από το πετρέλαιο, με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον,
• στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και την εύρρυθμη λειτουργία της απελευθερωμένης αγοράς ενέργειας,

Γενικός στόχος 16 :

Η αειφορική διαχείριση του Περιβάλλοντος

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στην ορθολογική διαχείριση των εδαφικών συστημάτων
• στην διαχείριση των Υδατικών Πόρων
• στην εξασφάλιση και διατήρηση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού και του ακουστικού περιβάλλοντος
• στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
• στη διαχείριση κινδύνου
• στην αειφορική διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος.

Γενικός στόχος 17 :

Η άσκηση αποτελεσματικής περιβαλλοντικής πολιτικής

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στη βελτίωση του σχεδιασμού και της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής
• στην ενεργοποίηση της κοινωνίας των πολιτών στα θέματα περιβαλλοντικής προστασίας

Γενικός στόχος 18 :

Ανάδειξη του Πολιτισμού ως ζωτικού παράγοντα της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας.

Ο γενικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω :

• στην ενίσχυση των πολιτιστικών υποδομών της χώρας και
• στην τόνωση της ζήτησης στον τομέα του Πολιτισμού
• Επιστροφή στο ΜΕΝΟΥ